Δειγματική διδασκαλία στο μάθημα της ιστορίας Α” Γυμνασίου

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΕΙΓΜΑΤΙΚΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

Σχολική μονάδα: 3^ο Γυμνάσιο Φλώρινας                                  Σχολικό έτος: 2024 – 2025

Ον/νυμο: Κωτσοπούλου Ιωάννα                                                  Κλάδος/Ειδικότητα: ΠΕ02

Μάθημα: Αρχαία Ιστορία / Κεφ. 4 – 1. Αποικιακή εξάπλωση     Τάξη: Α΄ / Τμήμα: Α3

Την Τετάρτη 20 Νοεμβρίου 2024 έγινε παρουσίαση δειγματικής διδασκαλίας στο μάθημα της Αρχαίας Ιστορίας Α΄ Γυμνασίου και στην ενότητα «Αποικιακή εξάπλωση» (Κεφ. 4-2) από τη φιλόλογο κ. Κωτσοπούλου Ιωάννα. Τη δειγματική παρακολούθησαν η κ. Μπούτσκου Λεμονιά, Σύμβουλος Εκπαίδευσης Παιδαγωγικής ευθύνης του σχολείου, η κ. Καραγιάννη Χριστίνα, διευθύντρια – φιλόλογος, οι φιλόλογοι του σχολείου κυρίες Δουίτση Μαρία, Μοστάκη Θεοδώρα και Τσουκαλά Αιμιλία και η φιλόλογος παράλληλης στήριξης κ. Κωνσταντινίδου Ιωάννα. Η παρουσίαση έγινε στην αίθουσα του τμήματος Α3 με τη συνεργασία των 21 μαθητών του.

Θα ακολουθήσει συνοπτική περιγραφή, έτσι όπως η διδασκαλία παρουσιάστηκε στην τάξη:

• Δημιουργία μαθήματος με τη μέθοδο της ανεστραμμένης τάξης και της διαφοροποιημένης διδασκαλίας.
• Τρία στάδια διδασκαλίας:   Έξω από την τάξη         2. Μέσα στην τάξη         3. Μετά την τάξη

Η «ανεστραμμένη» τάξη είναι μια εκπαιδευτική προσέγγιση η οποία μεταφέρει την παράδοση του μαθήματος έξω από την αίθουσα διδασκαλίας. Έτσι, ο διδακτικός χρόνος στην τάξη, αξιοποιείται περισσότερο σε αλληλεπιδραστικού τύπου δραστηριότητες και οι μαθητές εμπλέκονται ενεργά με το διδακτικό αντικείμενο.

• Διαφοροποιημένη διδασκαλία
• Στη διαφοροποιημένη διδασκαλία, οι μαθητές έχουν τον ίδιο μαθησιακό στόχο.
• Διαφέρει η προσέγγιση, μιας κι αυτή πλέον συμβαδίζει με τα ενδιαφέροντα, τις προτιμήσεις,

      τις δυνατότητες και το σημείο αφετηρίας του κάθε μαθητή.

• Ακολουθεί το κάλεσμα – η πρόσκληση προς τους μαθητές του τμήματος.
• 1^ο στάδιο «Έξω από την τάξη»

Οι μαθητές καλούνται να επιλέξουν έναν από τους τρεις τρόπους μελέτης που ακολουθούν:

• Α. Η παρακολούθηση τριών μικρών βίντεο (Edpuzzle) στη διάρκεια των οποίων εμφανίζονται ερωτήσεις κλειστού τύπου και τις οποίες καλούνται να απαντήσουν καθώς και ένα σύντομο διάγραμμα (Mindomo) που συνοδεύεται από μια φόρμα Google Drive.
• Β. Οι μαθητές που προτιμούν το διάβασμα και είναι οπτικοί τύποι χρησιμοποιούν το σχολικό βιβλίο (δίνεται και το λινκ της ιστοσελίδας των ψηφιακών βιβλίων) ή ένα σχεδιάγραμμα (Word) στην e-class (Έγγραφα) και έπειτα καλούνται να συμπληρώσουν μια φόρμα με ερωτήσεις στο Google Drive.

Να σημειωθεί ότι οι ερωτήσεις είναι κλειστού τύπου και ίδιες με την επιλογή Α.

• Γ. Οι ακουστικοί τύποι έχουν τη δυνατότητα να ακούσουν το μάθημα και να απαντήσουν στις πιο πάνω ερωτήσεις.

• 2^ο στάδιο «Μέσα στην τάξη»
• Ξεκίνησε με μια σύντομη ολιγόλεπτη παρουσίαση (PowerPoint) επανάληψης του μαθήματος που μελετήθηκε από τους μαθητές.
• Χωρισμός μαθητών σε τρεις (3) ομάδες και δραστηριότητες
• Ομάδα Α: μελέτη, συζήτηση και ανάλυση ενός παραθέματος (δίνεται σε φωτοτυπία και ταυτόχρονα προβάλλεται στον διαδραστικό πίνακα σε ψηφιακή μορφή) – παρουσίαση από εκπρόσωπο της ομάδας με τη βοήθεια των συμμαθητών/τριών του/της.
• Ομάδα Β και Γ: «Καταιγιμός ιδεών»

Δόθηκαν στον καθένα/καθεμιά  τρία χαρτάκια post-it. Σε κάθε χαρτάκι ο καθένας/καθεμιά έγραψε μια μόνο λέξη σχετική με την ιστορική αφήγηση. Στη συνέχεια οι μαθητές/τριες κόλλησαν το χαρτάκι στον πίνακα και έξι εκπρόσωποι (3 από κάθε ομάδα) προσπάθησαν να κατηγοριοποιήσουν τα χαρτάκια σε ομάδες που αφορούσαν πρόσωπα, γεγονότα και συνέπειες. Ακολούθησε συζήτηση.

• Δόθηκε ένα σταυρόλεξο σε έντυπη μορφή και στη συνέχεια όλοι μαζί το έλυσαν σε ψηφιακή μορφή (HotPotatoes) στον διαδραστικό πίνακα.

• 3^ο στάδιο «Έξω από την τάξη»

«Μετά την τάξη» κλήθηκαν να αξιολογήσουν τις γνώσεις που απόκτησαν μετά τα δυο πρώτα στάδια. Έκαναν έλεγχο του επίπεδου των γνώσεών τους και ανάλογα με την επίδοσή τους εντόπισαν πιθανές αδυναμίες, που μπόρεσαν να καλύψουν ανατρέχοντας ξανά στο ψηφιακό υλικό το οποίο μπόρεσαν να παρακολουθήσουν πλέον με  άλλη  ματιά.

• Κουίζ αυτοαξιολόγησης – “kahoot”
• Μετά την ολοκλήρωση της δειγματικής διδασκαλίας, παρουσιάστηκε η ρουμπρίκα αυτοαξιολόγησης του εκπαιδευτικού με επτά κριτήρια και βαθμολόγηση σε τετράβαθμη κλίμακα από 1 (χαμηλή επίδοση) έως 4 (εξαιρετική επίδοση).
• Στο παράρτημα συμπεριλήφθηκαν όλες οι δραστηριότητες ανά στάδιο.

• Συνοπτικά οι σκοποί / οι στόχοι / τα προσδοκώμενα αποτελέσματα:

Γενικός σκοπός:

Επιδιώκεται οι μαθητές/τριες να καλλιεργήσουν την ιστορική τους σκέψη και συνείδηση κατανοώντας τη συμπεριφορά των ανθρώπων σε συγκεκριμένες καταστάσεις και εκτιμώντας την αξία της συνεργασίας και των κοινών δεσμών. Επίσης, να εκτιμήσουν τις αιτίες των μεταναστεύσεων και των μεταβολών σε όλους τους τομείς, με κριτική τοποθέτηση επί των θεμάτων μέσα από την αφήγηση και τα παραθέματα.

Διδακτικοί στόχοι (ταξινομία Bloom)

Σε επίπεδο γνώσεων / γνωστικοί στόχοι

• Να εντάξουν χρονικά την ενότητα στη χρονογραμμή των εποχών και των γεγονότων που ακολούθησαν την πτώση του μυκηναϊκού κόσμου.
• Να επισημάνουν και να κατανοήσουν τα αίτια και τις συνέπειες του αποικισμού.
• Να συλλάβουν τον τρόπο οργάνωσης της αποστολής και τις σχέσεις αποίκων-μητρόπολης και αποίκων-γηγενών.
• Να γνωρίσουν την εξάπλωση του ελληνισμού μέσα από το πλήθος των αποικιών (Μεγάλη Ελλάδα) και τη συμβολή του ελληνικού πολιτισμού στον ευρωπαϊκό πολιτισμό.

Σε επίπεδο δεξιοτήτων

• Να οικοδομήσουν την ιστορική γνώση με τη χρήση πολυμεσικών εργαλείων
• Να συνδυάσουν τις πληροφορίες που προσέλαβαν «έξω από την τάξη» και να αλληλεπιδράσουν με αυτές και τους/τις συμμαθητές/τριες τους.
• Να ανακαλύψουν (διερευνητική μάθηση) τη γνώση αλληλεπιδρώντας, να την επεξεργαστούν σε βάθος και να την εφαρμόσουν.
• Να αναγνωρίσουν τις ανάγκες τους, να θέσουν στόχους, και να αξιολογήσουν «μετά την τάξη» τον βαθμό επίτευξης των μαθησιακών τους στόχων, ενισχύοντας έτσι την αυτονομία τους.
• Να επεξεργάζονται και να αξιοποιούν τις διάφορες πηγές.
• Να επιχειρηματολογήσουν για τα αίτια και τα αποτελέσματα της ίδρυσης των νέων αποικιών.

Σε επίπεδο στάσεων

• Να συνειδητοποιήσουν την αξία της συνεργασίας και των κοινών δεσμών και να ευαισθητοποιηθούν απέναντι στα δημιουργήματα της εποχής.
• Να συνειδητοποιήσουν τις αιτίες και τις συνέπειες της ίδρυσης των αποικιών για την πολιτική, οικονομική και πολιτισμική ανάπτυξη των αρχαίων πόλεων και την αξία της επέκτασης του ελληνισμού.
• Να συνεργαστούν, να αλληλεπιδράσουν να κατανοήσουν και να ερμηνεύσουν το φαινόμενο του αποικισμού τότε και τώρα και να αντιληφθούν τις συνέπειες των μεταναστεύσεων σε όλες τις εποχές.

Προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα

Στο τέλος της διδακτικής ώρας επιδιώκεται να επιτευχθούν οι στόχοι που τέθηκαν.

Προαπαιτούμενα στοιχεία

Το σχέδιο μαθήματος είναι συμβατό με τη μεθοδολογία  και τους στόχους του Διαθεματικού Ενιαίου Πλαισίου Προγραμμάτων Σπουδών (Δ.Ε.Π.Π.Σ) για το Γυμνάσιο, το Πρόγραμμα Σπουδών Ιστορίας  του ΦΕΚ 217/Β/19-1-2023/ΠΣ και το πρόγραμμα σπουδών του ΙΕΠ για το μάθημα της Ιστορίας Α΄, Β΄, Γ΄ τάξεων Γυμνασίου. Οργανώθηκε σύμφωνα με τις οδηγίες του ΙΕΠ για το μάθημα της Ιστορίας του Γυμνασίου (σχολικό έτος 2024-25).